فرزندان پیامبر

دختران

پیامبر چهار دختر داشت که همگی از خدیجه بودند:

• زینب، بزرگترین دختر پیامبر بود که در سال 30 عام الفیل، هنگامی که پیامبر سی ساله بود متولد شد و در سال 8 هجری درگذشت و در بقیع دفن شد.
• رقیه، در هجرت به حبشه و هجرت به مدینه حضور داشت و در سال 2 هجری درگذشت و در بقیع دفن شد.
• ام‌کلثوم، در سال 9 هجری درگذشت و در بقیع دفن شد.

برخی محققان همچون سید جعفر مرتضی، این سه دختر را خواهرزاده‌های خدیجه دانسته‌اند که دخترخوانده پیامبر به شمار می‌آمده‌اند.^[3]

• فاطمه زهرا(س)، بنابر نقل منابع شیعه، پنج سال پس از بعثت و بنابر نقل منابع اهل سنت، پنج سال قبل از بعثت متولد شد. فاطمه همسر امیرالمؤمنین(ع) و یکی از پنج تن آل عبا (اصحاب کساء) است. او نزد شیعیانِ دوازده امامی یکی از چهارده معصوم است و امام دوم و سوم شیعیان از فرزندان اویند. بسیاری از علمای شیعه مصداق «کوثر» درسوره کوثر را حضرت فاطمه دانسته‌اند؛ چرا که نسل پیامبر، از دخترش فاطمه ادامه پیدا کرده و همان نسل است که امامت بر عهده او نهاده شده است.^[4]

پسران

بیشتر منابع، از سه پسر برای پیامبر(ص) نام برده‌اند: قاسم، عبدالله و ابراهیم. برخی منابع، طیب و طاهر را هم پسران پیامبر به شمار آورده‌اند.^[5] با این حال برخی منابع، با انکار فرزندی طیب و طاهر، این دو نام را القاب عبدالله دانسته‌اند.^[6]

هر سه پسر پیامبر در سن کودکی از دنیا رفتند.^[7] پس از فوت عبدالله^[8] و به نقلی پس از فوت قاسم^[9] عاص بن وائل پیامبر را «ابتر» (کسی که نسلش قطع شده) خواند و به دنبال آن، سوره کوثر نازل شد.

ترتیب سنی

منابع اتفاق نظر دارند که ابراهیم فرزند ماریه، آخرین فرزند پیامبر بود ولی در مورد فرزندان خدیجه اختلاف وجود دارد و ترتیب‌های سنی متفاوتی گزارش شده است:

• قاسم، زینب، عبدالله، ام کلثوم، فاطمه، رقیه^[10]
• زینب، قاسم، ام کلثوم، فاطمه، رقیه، عبدالله^[11]
• قاسم، زینب، رقیه، فاطمه، ام کلثوم، عبدالله^[12]
• زینب، رقیه، ام کلثوم، فاطمه^[13]

پانویس

منابع

• ابن اسحاق، سیرة ابن إسحاق، اول، قم، دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، 1410ق.
• ابن حجر عسقلانی، الإصابة فی تمییز الصحابة، بیروت،‌ دار الکتب العلمیة، 1415ق.
• ابن سعد، الطبقات الکبری، دوم، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1418ق.
• بلاذری، أنساب الأشراف، بیروت،‌ دار الفکر، 1417ق.
• جعفر مرتضی العاملی، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، اول، قم،‌ دار الحدیث، 1426ق.
• طبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، قم، آل البیت، 1417ق.
• مقریزی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال...، بیروت،‌ دار الکتب العلمیة، 1420ق.